Stroke คือภาวะฉุกเฉินของเส้นเลือดสมองโดยมี 2 ภาวะดังนี้

1. เส้นเลือดสมองตีบ คือ ภาวะที่มีการอุดตันของเส้นเลือดแดง (Artery) 
ที่ส่งเลือดไปเลี้ยงสมองทำให้สมองบริเวณนั้นขาดเลือดไปเลี้ยง ทำให้สมองบริเวณนั้นทำงานผิดปรกติ

2. เส้นเลือดสมองแตก คือ เส้นเลือดที่เลี้ยงสมองมีการฉีกขาด ทำให้เกิดเลือดคั่งในสมอง

จะเกิดอะไรขึ้นถ้าเราเป็น stroke ? รุนแรงแค่ไหน ?

• ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่เกิด stroke ขึ้น เพราะสมองแต่ละตำแหน่งทำหน้าที่แตกต่างกัน
   
• ความรุนแรงขึ้นกับความรวดเร็วในการรักษาด้วย ยิ่งรักษาได้เร็วยิ่งช่วยลดความเสียหายที่จะเกิดขึ้นกับสมอง บางคนเป็น stroke มีอาการอัมพฤกษ์ อัมพาตครึ่งซีก บางคนอาจจะรักษาได้จนอาการใกล้เคยงปรกติเลย

จะรู้ได้อย่างไรว่าเราเป็น stroke มีวิธีการจำง่ายๆเป็นตัวย่อภาษาอังกฤษดังนี้ "FAST" ตัวอักษรแต่ละตัวแทนอาการที่ต้องสังเกต

• Face – ใบหน้า มีหน้าเบี้ยวครึ่งซีก มุมปากตก หลับตาไม่สนิทหรือไม่
   
• Arm – แขน มีอาการอ่อนแรงหรือชาของแขนข้างเดียวหรือทั้ง 2 ข้างหรือไม่
   
• Speech – พูด มีอาการพูดผิดปรกติ พูดไม่ชัด ลิ้นแข็ง พูดลำบาก พูดไม่ได้ ไม่เข้าใจคำพูดหรือไม่
   
• Time – เวลา สำคัญที่สุด!!! ถ้าคุณสงสัยว่าใครน่าจะมีอาการ stroke ยิ่งพบแพทย์เร็วยิ่งดี ยิ่งเพิ่มโอกาสของการหายเป็นปรกติได้มากขึ้น
   

อาจพิ่มอีก 2 อาการเป็น "BE-FAST" Balance

• Balance – การทรงตัวผิดปรกติหรือไม่ เดินเซ หรือทรงตัวไม่อยู่
   
• Eyes – ตา การมองเห็นผิดปรกติหรือไม่ มีภาพซ้อน หรือมองภาพไม่เห็น ภาพมืดไปหรือไม่

Stroke รักษาอย่างไร? สิ่งสำคัญคือมาโรงพยาบาลให้เร็วที่สุด ในกรณีเส้นเลือดสมองตีบ

• เป้าหมายของการรักษาคือพยายามทำให้เส้นเลือดหายอุดตัน ไม่ว่าจะจากการใช้ยาหรือใช้เครื่องมือพิเศษก็ตาม
   
• ให้ยาป้องกันการเกิดการตีบ/ตันซ้ำของเส้นเลือด ในกรณีที่เป็นเส้นเลือดสมองแตก
   
• บางรายจำเป็นต้องผ่าตัดเพื่อเอาเลือดที่คั่งในสมองออก
   
• หยุดรับประทานยาที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดเลือดออกในสมอง
   

Stroke ป้องกันได้หรือไม่?

• รับประทานยาตามแพทย์สั่ง โดยเฉพาะยาต่อไปนี้ซึ่งเป็นยาที่จำเป็นที่สุดในการรักษาเส้นเลือดสมองตีบ
   
• ยาลดความดันโลหิตสูง
   
• ยาลดไขมันในเส้นเลือด
   
• ยาละลายเกร็ดเลือด เช่น Aspirin หรือบางรายอาจต้องใช้ยาละลายลิ่มเลือด เช่น Warfarin
   
• ยาลดน้ำตาลในเลือดในกรณีที่เป็นเบาหวาน
   
• ปรับปรุงพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงการเกิด Stroke
   
• งดสูบบุหรี่
   
• ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อย่างน้อยวันละ 40 นาที 4 วันต่อสัปดาห์
   
• ลดน้ำหนัก
   
• ทานผักผลไม้เพิ่มขึ้น ลดอาหารไขมันสูง อาหารหวาน
   
• ลดอาหารเค็ม
   
• ลดปริมาณการดื่ม Alcohol
   

คลิก > โปรแกรมตรวจคัดกรองโรคหลอดเลือดสมอง