โรคต่อมลูกหมาก พบได้บ่อยใน 3 โรคที่ชายไทยเป็นมาก อันดับ 1 คือ โรคต่อมลูกหมากโต พบมากถึง 80% รองลงมาคือ โรคมะเร็งต่อมลูกหมาก และโรคต่อมลูกหมากอักเสบ ตามลำดับ ยิ่งอายุมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนที่ค่อยๆ ลดลงอย่างเลี่ยงไม่ได้ ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงด้านร่างกาย อารมณ์ และจิตใจ  โดยเฉพาะอาการเสี่ยงที่ไม่ควรมองข้าม เช่น กลั้นปัสสาวะไม่อยู่, หย่อนสมรรถภาพทางเพศ ไปจนถึงโรคที่ส่งผลกระทบต่อต่อมลูกหมาก เช่น ต่อมลูกหมากโต และมะเร็งต่อมลูกหมาก เป็นต้น

โรคต่อมลูกหมากโต (BPH) พบได้ในผู้ชายตั้งแต่อายุ 45 ปีขึ้นไป ยิ่งสูงอายุก็จะพบมากขึ้น โดยเฉพาะคนวัย 60-80 ปี เป็นช่วงที่ฮอร์โมนในร่างกายลดลง ความผิดปกติของต่อมลูกหมากมากขึ้น เนื่องจากต่อมลูกหมากจะค่อย ๆ โตขึ้นตามอายุที่มากขึ้น  แต่ในบางรายที่มีอาการผิดปกติ แต่ขนาดต่อมลูกหมากไม่โตมาก เรียกว่า การผิดปกติของทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง (LUTS: Lower Urinary Tract Symptoms) จะไม่เรียกว่า โรคต่อมลูกหมากโต (BPH: Benign Prostate Hyperplasia)

อาการโรคต่อมลูกหมากโต เมื่อต่อมลูกหมากโตขึ้นก็จะบีบท่อปัสสาวะทำให้เกิดความผิดปกติ แต่ในบางรายอาจไม่มีอาการเตือนใด ๆ เลย อาการที่พบได้บ่อย ได้แก่

• การระคายเคือง ปัสสาวะขัด ปวดปัสสาวะบ่อยขึ้น
   
• ปวดปัสสาวะบ่อย ในช่วงกลางคืน
   
• กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ หรือต้องเบ่งปัสสาวะจนกว่าจะออก
   
• ปัสสาวะไม่พุ่ง สะดุดเป็นช่วง ๆ หรือปัสสาวะเสร็จแล้ว แต่ยังรู้สึกปัสสาวะไม่สุด
   
• ปัสสาวะไม่ออกเฉียบพลัน และมีอาการปวดปัสสาวะอย่างรุนแรง

การตรวจวินิจฉัยต่อมลูกหมากโต
 

• แพทย์จะใช้วิธีการซักประวัติเพื่อตรวจสอบอาการและหาสาเหตุเบื้องต้น
   
• การตรวจเลือด ตรวจปัสสาวะ
   
• ตรวจวัดความแรงของปัสสาวะ (Uroflow)
   
• การตรวจอัลตราซาวด์ เพื่อดูขนาดของต่อมลูกหมาก
   
• การตรวจคลำต่อมลูกหมากผ่านทางทวารหนัก เพื่อดูลักษณะความผิดปกติ

การรักษาโรคต่อมลูกหมากโต

1. การรักษาด้วยยา ที่ช่วยคลายการบีบเกร็งของกล้ามเนื้อต่อมลูกหมาก เรียกว่า ยาต้านระบบประสาทอัลฟ่า ยาที่ช่วยยับยั้งการสร้างฮอร์โมนเพศชาย ซึ่งมีผลต่อขนาดของต่อมลูกหมาก เรียกว่า กลุ่มยาต้านฮอร์โมนดีเอชที และกลุ่มยาที่สกัดสมุนไพรร่วมด้วย เรียกว่า ซอว์พาลเมตโต (Saw Palmetto) โดยแพทย์จะให้การรักษาตามอาการเป็นหลัก

2. การผ่าตัดส่องกล้องผ่านทางท่อปัสสาวะ ในกรณีที่อาการรุนแรงกินยาแล้วอาการไม่ดีขึ้น ปัสสาวะไม่ออกจนต้องใส่สายสวน

• การผ่าตัดส่องกล้องผ่านทางท่อปัสสาวะ เรียกว่า TURP (Transurethral Resection of the Prostate) เป็นวิธีการผ่าตัดมาตรฐาน โดยการตัดหรือขูดเนื้อเยื่อต่อมลูกหมากออก
   
• การผ่าตัดขูดต่อมลูกหมากโตผ่านกล้องส่องทางท่อปัสสาวะ เรียกว่า TURPV (Transurethral Resection – Vaporized of the Prostate) หรือ Plasma Kinetic (PK) เป็นการใช้เครื่องตัดและจี้ด้วยระบบไฟฟ้า ช่วยในการเก็บรักษาเนื้อเยื่อที่อยู่ใต้ส่วนที่ถูกตัด ไม่ให้ไหม้เกรียมมากเกินไป มีระบบช่วยระเหิดเนื้อเยื่อไปด้วยคล้ายคลึงกับการใช้แสงเลเซอร์

3. การผ่าตัดด้วยเลเซอร์ ปัจจุบันมีหลายเทคนิคในการผ่าตัดรักษา มีประสิทธิภาพมากขึ้น ทำให้เสียเลือดน้อยลง และพักฟื้นได้อย่างรวดเร็วขึ้น ได้แก่

• การผ่าตัดด้วยแสงเลเซอร์ PVP (Green Light PVP : Photo – Selective Vaporization of Prostate) ที่ใช้หลักการรุกล้ำน้อยที่สุด คล้ายการส่องกล้อง แต่เป็นการขูดต่อมลูกหมากด้วยการใช้เลเซอร์ ในตำแหน่งที่มีภาวะอุดกั้นในต่อมลูกหมาก
   
• การผ่าตัดด้วยแสงเลเซอร์ Thulium (Thulium Laser Vaporesection of the Prostate) เป็นการรักษาโดยใช้เลเซอร์อีกวิธีที่ให้ผลการรักษาที่ดีเทียบเคียงกับ PVP แตกต่างตรงที่ใช้ Thulium Laser สามารถตัดชิ้นเนื้อต่อมลูกหมากที่อุดกั้นทางเดินปัสสาวะให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ ได้

ป้องกันต่อมลูกหมากโต โรคต่อมลูกหมากโต ป้องกันได้ด้วยการปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต หากพบความผิดปกติ ควรรีบมาพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและวางแผนการรักษาได้อย่างทันท่วงที ป้องกันไม่ให้อาการของโรคมีความรุนแรงเพิ่มขึ้น

• ดื่มน้ำเป็นประจำอย่างน้อยวันละ 8 แก้ว
   
• หลีกเลี่ยงการดื่มน้ำครั้งละมาก ๆ โดยเฉพาะก่อนนอน
   
• หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มชา กาแฟ และแอลกอฮอล์
   
• ปัสสาวะอย่างสม่ำเสมอ ไม่ควรกลั้นปัสสาวะและไม่ควรเบ่งเวลาปวด
   
• ถ้าปัสสาวะไม่สุดควรปัสสาวะซ้ำอีกครั้งเพื่อไม่ให้มีปัสสาวะค้าง

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม : ศูนย์ศัลยกรรม (General Surgery Center)

โทร. 02 483 9999 เบอร์ต่อ 10120-1