ต่อมไทรอยด์ เป็นต่อมไร้ท่อที่อยู่บริเวณกลางลำคอ มีหน้าที่สร้างฮอร์โมนไทรอยด์ ซึ่งใช้ควบคุมกระบวนการเผาผลาญต่างๆในร่างกาย ความผิดปกติของต่อมไทรอยด์เกิดได้หลายแบบ มีทั้งแบบที่หลั่งฮอร์โมนมากหรือน้อยผิดปกติ แบบที่ทำให้มีขนาดของต่อมไทรอยด์โตขึ้นผิดปกติ และแบบที่มีก้อนเนื้องอกเกิดขึ้นที่ต่อมไทรอยด์ การรักษาความผิดปกติของต่อมไทรอยด์ มีทั้งการใช้ยารักษาและการผ่าตัด การใช้ยารักษา มักใช้ในกรณีที่มีระดับฮอร์โมนไทรอยด์ในเลือดผิดปกติ การผ่าตัด มักใช้ในกรณีที่ต่อมไทรอยด์โตขึ้นผิดปกติ หรือมีก้อนเนื้องอกที่ต่อมไทรอยด์ หรือกรณีที่ทำการรักษาด้วยยาแล้วไม่ได้ผล   

การผ่าตัดต่อมไทรอยด์ 

การผ่าตัดและแผลเป็น ถือเป็นสิ่งที่มีมาคู่กัน ดังเช่นการผ่าตัดไทรอยด์แบบเปิดแผลที่คอ (open surgery) ที่ต้องลงมีดเปิดแผลแนวขวางกลางลำคอยาวประมาณ 5-10 cm ซึ่งมักทิ้งรอยแผลเป็นที่เห็นได้ชัดและปกปิดได้ยากเนื่องจากเป็นรอยแผลเป็นที่อยู่นอกร่มผ้า ยิ่งไปกว่านั้นผู้ป่วยบางรายอาจมีแผลเป็นนูนและสีคล้ำ(keloid)ขึ้นอีกด้วย ปัจจุบันมีการผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้อง (endoscopic thyroidectomy) แพร่หลายมากขึ้น  ซึ่งมีหลายเทคนิค ทั้งการผ่าตัดผ่านทางหน้าอก ผ่านทางลานหัวนม และผ่านทางรักแร้ ซึ่งเทคนิคเหล่านี้มีประโยชน์ในแง่ของการซ่อนแผลผ่าตัดไว้ในร่มผ้า และทำให้แผลผ่าตัดมีขนาดเล็กลงกว่าการผ่าตัดแบบเปิด แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ยังทิ้งรอยแผลเป็นไว้ที่ผิวร่างกายของผู้ป่วยอยู่ดี และมีข้อจำกัดคือไม่สามารถผ่าตัดต่อมไทรอยด์ทั้งสองข้างพร้อมกันผ่านแผลเดียวกันได้   

การผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปากแบบไร้แผลเป็น (Transoral endoscopic thyroidectomy vestibular approach) 

ถือเป็นการผ่าตัดไทรอยด์แบบไร้แผลเป็นที่ผิวหนังอย่างแท้จริง ซึ่งศัลยแพทย์จะทำการลงแผลผ่าตัดในช่องปากที่บริเวณระหว่างเหงือกและริมฝีปากล่าง เพื่อสอดอุปกรณ์เข้าไปทำผ่าตัดต่อมไทรอยด์ และนำต่อมไทรอยด์ที่ตัดออกมาผ่านทางช่องปาก แล้วเย็บปิดแผลด้วยไหมละลาย ซึ่งเนื้อเยื่อในช่องปากเป็นเนื่อเยื่อชนิดที่สมานตัวได้ดี แผลหายเร็ว และมีโอกาสเกิดแผลเป็นได้น้อยมาก   

ข้อดีของการผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปาก 

• ไร้แผลผ่าตัดและไร้แผลเป็นที่ผิวหนัง
   
• เจ็บน้อย ฟื้นตัวเร็ว
   
• การผ่าตัดผ่านกล้องทำให้ศัลยแพทย์สามารถมองเห็นเส้นประสาทที่เลี้ยงกล่องเสียงได้ชัดกว่าการผ่าตัดแบบเปิดแผลที่คอ ลดโอกาสการเกิดเสียงแหบหลังผ่าตัด
   
• สามารถผ่าตัดต่อมไทรอยด์ทั้งสองข้างจากแผลทางช่องปากในคราวเดียวกัน
   
• ช่องปากและต่อมไทรอยด์มีระยะห่างสั้นที่สุดเมื่อเทียบกับการผ่าตัดผ่านกล้องวิธีอื่นๆ ทำให้สามารถทำผ่าตัดได้ง่ายขึ้น
  
  

การผ่าตัดไทรอยด์ผ่านกล้องทางช่องปากถือเป็นเทคนิคที่ได้ผลดี ลดความกังวลของผู้ป่วยเรื่องแผลเป็น ทำให้ผู้ป่วยสามารถใช้ชีวิตหลังผ่าตัดได้ตามปกติเหมือนไม่เคยผ่าตัดมาก่อน  

สนับสนุนข้อมูลโดย : นพ.ณัฐพล อภิกิจเมธา

ศัลยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการผ่าตัดผ่านกล้อง ศูนย์ศัลยกรรม  (General Surgery)